Καλό μήνα / καλό καλοκαίρι

Ο τέταρτος μήνας του αρχαίου Ρωμαϊκού ημερολόγιου με 29 ημέρες. Σήμερα είναι ο έκτος μήνας του χρόνου και έχει 30 ημέρες. Κατά μια άποψη πήρε το όνομά του από τη ρωμαϊκή θεά Γιούνο που ήταν αντίστοιχη με την ελληνική Ήρα, στην οποία ήταν αφιερωμένος. Κατά μια άλλη άποψη το όνομα του οφείλεται στον πρώτο ύπατο της Ρώμης Λεύκιο Ιούνιο Βρούτο. Στις 21 Ιουνίου έχουμε το θερινό ηλιοστάσιο. 

Ο Ιούνιος αντιστοιχεί με το τέλος του αρχαίου ελληνικού μήνα Θαργηλίωνα και με τις αρχές του Σκιροφορίωνα. Είναι ο μήνας του θερισμού και πολλών άλλων γεωργικών εργασιών. 

Έχει πολλές ονομασίες, από τις οποίες η πιο διαδεδομένη είναι «θεριστής» που προέρχεται από το θερισμό των σιτηρών. Επίσης, Πρωτόλης ή Πρωτογιούλης, δηλ. πρώτος μήνας και αρχή του καλοκαιριού, Ερινιαστής, Αλυθτσατσής (Κάλυμνος), Ρινιαστής (Πάρος), Ορνιαστής (Άνδρος), Λιοτρόπης, Κερασάρης (Γρεβενά) και Κερασινός (Πόντος), γιατί τότε ωριμάζουν τα κεράσια.

 Παροιμίες:
 Μη σε γελάσει ο βάτραχος και το χελιδονάκι, αν δε λαλήσει ο τζίτζικας, δεν είν' καλοκαιράκι.
 Μάρτης έβρεχε, θεριστής τραγούδαγε.
Τζίτζικας ελάλησε, πάρτε τα δρεπάνια σας.
 Το τραγούδι του θεριστή, η χαρά του αλωνιστή.

Γενάρη πίνουν το κρασί, τον θεριστή το ξύδι.

Από το θέρος ως τις ελιές, δεν απολείπουν οι δουλειές(γεωργικές)

Θέρος, τρύγος, πόλεμος  αποσταμό δεν έχουν.
Από την αρχή του θεριστή, του δρεπανιού μας η γιορτή.

Πρωτόλη (Ιούνη), Δευτερόλη (Ιούλη), φτωχολογιάς ελπίδα.